پیانو دیجیتال
پیانو اکوستیک
تار و سه تار دو ساز زهی اصیل ایرانی هستند که هر یک دارای ویژگی‌ها و خصوصیات خاص خود هستند. این دو ساز با وجود شباهت‌هایی که در ظاهر و تکنیک‌های نواختن دارند، تفاوت‌های قابل توجهی نیز دارند که بر نحوه نواختن، صدای تولید شده و حتی کاربرد آن‌ها در موسیقی تأثیر می‌گذارد. در این مقاله، به بررسی دقیق شباهت‌ها و تفاوت تار و سه تار پرداخته و به سوالات رایجی که در این زمینه مطرح می‌شود، پاسخ خواهیم داد.
شباهت‌های تار و سه تار
تار و سه تار هر دو سازهای زهی زخمه ای هستند. هر دو ساز دارای ساختار و تکنیک‌های نوازندگی مشابهی هستند و در موسیقی سنتی ایرانی نقش بسزایی ایفا می‌کنند. مهم ترین شباهت های این دو ساز عبارتند از:
- پرده بندی: تار و سه تار هر دو دارای ۲۵ پرده هستند که به صورت ۳ یا ۴ تایی روی دسته بسته شده‌اند و پرده بندی آن‌ها بر اساس دستگاه شور تنظیم می‌شود.
- انگشت گذاری: نحوه انگشت گذاری در تار و سه تار تقریباً یکسان است.
- سیم‌ها: هر دو ساز دارای سیم‌هایی با نام‌های یکسان (دو، سل، دو، دو) هستند.
تفاوت تار و سه تار
تار و سه تار علاوه بر شباهت‌هایی که دارند، تفاوت‌های مهمی نیز دارند که آن‌ها را از یکدیگر متمایز می‌کند. این تفاوت‌ها می‌تواند در ظاهر، صدادهی، نحوه نواختن و کاربرد این دو ساز مشهود باشد.
تفاوت تار و سه تار از لحاظ ظاهری
تار: دارای بدنه ای بزرگ تر و حجیم تر است و اغلب از چوب گردو ساخته می‌شود. تار دارای شش سیم است که به دو دسته سه تایی تقسیم می‌شوند. دسته تار ضخیم تر و بلندتر از دسته سه تار است. همچنین خرک تار بلندتر از خرک سه تار است.
سه تار: بدنه‌ای کوچک تر و سبک تر دارد و معمولاً از چوب توت ساخته می‌شود. سه تار دارای چهار سیم است که به صورت تکی یا دوتایی نواخته می‌شوند.
فرق تار و سه تار در صدا
تار: صدای تار بم تر و پرتر است و می‌تواند طنین و حجم بیشتری داشته باشد. این صدا اغلب به دلیل ساختار بزرگ تر بدنه و تعداد بیشتر سیم‌ها به دست می‌آید. صدای تار تحت تأثیر تغییرات دما و رطوبت قرار می‌گیرد، در حالی که صدای سه تار کمتر تحت تأثیر این عوامل قرار دارد.
سه تار: صدای سه تار نرم تر، ظریف تر و به اصطلاح زیرتر است و بیشتر برای اجرای ملودی‌های آرام و دلنشین مناسب است.
تفاوت در نحوه نواختن تار و سه تار
تار: نواختن تار نیاز به استفاده از مضراب دارد که به نوازنده کمک می‌کند تا ضربات قوی تری بر سیم‌ها وارد کند و صدای پرتری تولید کند. مضراب تار از فلز ساخته شده و در انتهای آن موم قرار دارد، در حالی که مضراب سه تار معمولاً از ناخن یا مضراب فلزی کوچکتر استفاده می‌شود. تکنیک‌های نواختن تار پیچیده تر و متنوع تر از سه تار است.
سه تار: در نواختن سه تار، نوازنده می‌تواند از انگشتان خود برای ضربه زدن به سیم‌ها استفاده کند که این امر منجر به صدایی نرم تر و کمتر حجیم می‌شود.
تفاوت تار و سه تار در کاربرد
تار: به دلیل صدای قوی تر و پرتر، بیشتر در اجرای قطعات پیچیده و تکنیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد و نقش رهبری و اجرای ملودی‌های اصلی را دارد.
سه تار: بیشتر برای تک نوازی و اجرای قطعات آرام و همچنین موسیقی تلفیقی به کار می رود. این ساز در گروه‌های کوچکتر موسیقی نیز به کار می‌رود.
آیا یادگیری تار و سه تار باهم فرق می‌کند؟
یادگیری هر یک از این سازها چالش‌های خاص خود را دارد. یادگیری تار ممکن است به دلیل استفاده از مضراب و تکنیک‌های پیچیده تر، نیازمند تمرین و دقت بیشتری است. اما یادگیری سه تار به دلیل ساده تر بودن ساختار و تکنیک‌های نواختن، ممکن است برای مبتدیان مناسب تر باشد.
تار بهتر است یا سه تار؟
انتخاب بین تار و سه تار به سلیقه شخصی، هدف شما از یادگیری موسیقی و نوع موسیقی ای که می‌خواهید بنوازید بستگی دارد. اگر به دنبال صدای پرتر و قوی تر هستید، تار مناسب تر است. اما اگر به دنبال صدای لطیف تر و ملایم تر هستید، سه تار گزینه بهتری خواهد بود.
نکاتی برای انتخاب تار و سه تار
سطح تجربه: برای مبتدیان سه تار ممکن است مناسب تر باشد، زیرا تکنیک‌های نواختن آن ساده تر است.
نوع موسیقی: اگر قصد دارید در گروه‌های موسیقی شرکت کنید، تار انتخاب بهتری است. اما برای تک نوازی و اجرای قطعات آرام، سه تار مناسب تر است.
صدادهی: به صدای ساز گوش دهید و بررسی کنید که کدام صدا با سلیقه شما مطابقت دارد.
تار و سه تار دو ساز بسیار ارزشمند در موسیقی ایرانی هستند که هر یک دارای خصوصیات و ویژگی‌های منحصر به فردی هستند. تفاوت‌ها و شباهت‌های این دو ساز در ظاهر، صدادهی، نحوه نواختن و کاربرد آن‌ها برجسته است. انتخاب بین تار و سه تار به سلیقه و نیاز شخصی شما بستگی دارد. با شناخت شباهت ها و تفاوت تار و سه تار، می‌توانید انتخاب بهتری داشته باشید. امیدوارم این مقاله به شما در انتخاب مناسب تر کمک کرده باشد.
فروشگاه ساز برتر، به عنوان یکی از معتبرترین فروشگاه های موسیقی در ایران، طیف وسیعی از انواع تار و سه تار را با ضمانت اصالت و کیفیت به مشتریان خود ارائه می دهد. شما می توانید با مراجعه به وب سایت فروشگاه ساز برتر، از مدل های مختلف تار و سه تار دیدن کنید و با مقایسه ی قیمت ها و امکانات، بهترین انتخاب را داشته باشید.